Zielony oddech stolicy: Park Praski czyli carskie pozostałości w Warszawie

Andrzej Winnicki
23.11.2015

Co Warszawa zawdzięcza carowi?
Na ogół - same złe wspomnienia. Okazuje się, że jednak nie zawsze.

W latach 1865-1871, czyli za czasów, gdy Warszawą rządzili carscy namiestnicy, powstał jeden z większych i ładniejszych terenów rekreacyjnych Warszawy - Park Praski. Założono go na miejscu dawnych fortyfikacji napoleońskich. Plan i formy przestrzenne zaprojektował Jan Dobrowolski, w tzw. stylu angielskim, czyli naśladującym naturalny krajobraz . Niezależnie od zmian terytorialnych taki wygląd i charakter miejsce to zachowało do dziś.
O utworzeniu i lokalizacji parku zadecydowało kilka elementów. Tereny dzisiejszego Parku Praskiego znalazły się obok powstających wówczas obiektów ważnych dla Warszawy i władz carskich: Dworca Petersburskiego (obecnie Wileńsku), Mostu Aleksandryjskiego (obecnie Śląsko-Dąbrowski) i istniejącej do dziś w niezmienionym kształcie cerkwi św. Marii Magdaleny. Istniejące w owych czasach w tym rejonie zrujnowane pozostałości fortyfikacji napoleońskich nie dodawały temu miejscu uroku i nie stanowiły właściwego tła dla nowych reprezentacyjnych przedsięwzięć urbanistycznych. W dodatku przypominały niechlubne karty historii armii carskiej. A trzeba pamiętać, że - po wybudowaniu Dworca Petersburskiego - plac przed nim i jego okolice były miejscem pierwszego kontaktu z Warszawą dla przyjezdnych z Petersburga, będącego wówczas stolicą Imperium Rosyjskiego.

Park od początku swego istnienia udostępniony był dla mieszkańców Warszawy. W chwili założenia jego powierzchnia wynosiła zaledwie 6,5 ha. Na przełomie wieków obszar parku wzrósł do 30 ha. Obecnie, ze względu rozbudowę okolicznych ulic i osiedli, powierzchnia parku zmniejszyła się do 19,39 ha.

Do roku 1916 teren zwany był Parkiem Aleksandryjskim. Później przemianowano go na Park Praski. Od 1900 r. do wybuchu II wojny światowej na obrzeżu parku mieścił się pierwszy stały Teatr Praski, zaś przy zbiegu ul. Ratuszowej i Wybrzeża Helskiego ulokowano lunapark, z pełnym wyposażeniem wesołego miasteczka: diabelskim młynem, karuzelą, kolejką górską, beczką śmiechu, labiryntem itp.

Po powstaniu Ogrodu Zoologicznego część parku przeznaczono na ZOO. W  roku 1952 przyłączono do parku tereny przy ulicy Jagiellońskiej. Powstał wówczas także wybieg dla niedźwiedzi.

W nawiązaniu do pobliskiego ZOO na jednym z placyków parkowych ustawiono oryginalną dekorację, która stałą się jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów parku: kilkumetrową metalową żyrafę o ażurowej konstrukcji. Drugą charakterystyczną budowlą jest muszla teatralna usytuowana wgłębi terenu.

Z nastaniem ciepłych dni park ożywa, zaczynają funkcjonować kawiarenki i minibarki, pojawiają się barwne straganiki z obwarzankami, balonami,  zabawkami i pamiątkami, a stałym wydarzeniem kulturalnymi są Festyny Praskie, organizowane latem od lat 90-tych XXw.

Pod względem przyrodniczym Park Praski również godzien jest uwagi, gdyż na jego terenie występują duże urozmaicenie gatunków drzew i krzewów, w tym wiele rzadkich, m.in.: miłorząb japoński, platan klonolistny, kasztan jadalny i glediczja trójcerniowa.


Więcej zdjęć - w fotogalerii warszawskiej: >>> Park Praski

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie