Znaczenie lin żeglarskich na jachcie

Rodzaje olinowania

Na jachcie można wyróżnić dwa rodzaje olinowania: stałe i ruchome. Olinowanie stałe służy do zapewnienia sztywności i wytrzymałości masztów, tworząc wraz z nimi konstrukcje. Natomiast olinowanie ruchome służy do podnoszenia i opuszczania elementów osprzętu, oraz do manewrowania żaglami. W skład olinowania stałego wchodzą liny, pręty, bukszpryt a także wystrzał z kadłubem. Natomiast na olinowanie ruchome składa się system lin żeglarskich włókiennych oraz miękkich stalowych, a także bloków i innych elementów osprzętu, takich jak np:. płetwy sterowej lub miecza.

Olinowanie stałe

Liny żeglarskie, które usztywniają maszt w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny symetrii kadłuba, to wanty. Są to liny stalowe, znajdujące się parami, po obu burtach. Sztagi natomiast są to liny podtrzymujące maszty, w płaszczyźnie symetrii kadłuba. Na małych jachtach wystarczy tylko jeden sztag biegnący od dziobu, do masztu, natomiast jeśli mamy do czynienia z większym żaglowcem, to może być ich więcej. Znajdujący się z samego przodu, zapobiegający pochylaniu się masztu w kierunku rufy to forsztag, a biegnący do stengi masztu to stensztag. Natomiast achtersztag, jest to lina usztywniająca maszt od strony rufy. Kolejną liną żeglarską jest jumpsztag, służy ona do stabilizacji stengi. Biegnie od masztu, opiera się o jumpsaling i wraca znowu do masztu. Ostatnią liną należącą do olinowania stałego jest baksztag. Biegnie ona od topu masztu, do burty w kierunku rufy. Baksztagi to liny występujące parami. Dzielą się na prawoburtowe i lewoburtowe, które pracują na zmianę. Co znaczy, że w czasie zwrotu jeden jest wybierany, a drugi luzowany.

Olinowanie ruchome

Wszystkie liny żeglarskie, służące do stawiania żagli to fały. Tak samo możemy nazwać niektóre liny podnoszące ruchome omasztowanie, jak i liny służące do podnoszenia płetwy sterowej i miecza. Natomiast kontrfały używa się wtedy, gdy podczas luzowania fału, nie opuszcza się dany element pod wpływem jego ciężkości. Fał grota lub np:. fał bezana zrobiony jest z jednego odcinka liny miękkiej, czasem również z dwóch odcinków: liny włókiennej i liny stalowej. Kolejna lina to pikfał. Mocowana jest ona do piku gafla i służy do stawiania żagla gaflowego. Natomiast gafelfał zamocowywany jest do bardy gafla. W olinowaniu ruchomym często można również spotkać fały robocze, służące do stawiania i opuszczania np:. żagli zapasowych. Szoty natomiast służą do manewrowania żaglami, ustawiania ich pod kątem natarcia do wiatru. Kolejną liną żeglarską jest topenanta, służy ona do podnoszenia i podtrzymywania bomów.

Liny cumownicze

Liny cumownicze, również można zaliczyć do olinowania ruchomego. Służą one do cumowania jednostki pływającej, inaczej do przytwierdzenia jej np:. do nabrzeża, boi lub dalby. Rozróżniane są pod względem kierunku działania liny. Pierwsze z nich to cumy. Działają one na zewnątrz statku i dzielą się na cumę dziobową ( biegnącą od dziobu w przód, pod kątem w kierunku nabrzeża) i cumę rufową (biegnącą od rufy w tył, pod kątem w kierunku nabrzeża). Kolejne liny to szpringi. Działają one do wewnątrz statku i również dzielą się na szpringi dziobowe (biegnące od dziobu w tył, pod kątem w kierunku nabrzeża) oraz na szpringi rufowe (biegnące od rufy w przód, pod kątem w kierunku nabrzeża). Ostatnie liny cumownicze to bresty. Dzielą się one na bresty dziobowe i bresty rufowe oraz działają prostopadle do osi jachtu.