JUDAICA WARSZAWSKIE - Cmentarz Żydowski

Krzysztof Jagielski
12.11.2015

CMENTARZ ŻYDOWSKI - relikt minionej epoki 
Cmentarz Żydowski -  to nie tylko kolejna warszawska nekropolia warta odwiedzenia, ale też jeden z największych i najlepiej zachowanych przejawów kultury żydowskiej w Warszawie. 
Synagoga, menora, Tora, kirkut, macewa, Yad Vaszem – to słowa które kojarzą się nierozerwalnie z tematyką judaistyczną. Ale także: getto, Holocaust, Judenrat, Umschlagplatz, Żegota, ŻOB. Co znaczą te słowa i wyrażenia?
Czy wszystkie te określenia są czytelne, jasne i zrozumiałe? 
Jak również: Janusz Korczak, Marek Edelmann, Mordechaj Anielewicz, Ludwik Zamenhof, Adam Czerniaków, Natan Rapaport.  Kim byli ci ludzie? Gdzie są pochowani?
Czy cmentarz przy ul. Okopowej jest pierwszym cmentarzem żydowskim w Warszawie?
Jak wyglądał pogrzeb żydowski?
Czy to prawda, że Żydów chowano w kucki?
Na cmentarzach katolickich przeważnie stoją kaplice lub nawet kościoły - a czy na cmentarzu żydowskim była synagoga?
Jaka była rola bractwa Chewra Kadisza?
Co symbolizują ornamenty na nagrobkach? 
Dla kogo budowano ohele?
Czy na cmentarz można wnieść Torę?
Od kiedy na nagrobkach pojawiają się napisy w języku polskim i daty współczesnego kalendarza?
Dlaczego na grobach żydowskich kładzie się kamyki?
Czy małżeństwo żydowskie można pochować w jednym grobie?
Czy możliwy jest ślub na cmentarzu? 
Czy współcześni Żydzi są chowani tradycyjnie?

Tuż obok cmentarza Żydowskiego mieści się budynek Fundacji Nissenbaumów. Nazwa znana - ale czy wszyscy wiemy, co to jest, jak powstała? Czemu i komu służy?
Czy wiemy, co znajduje się w jej bezpośrednim sąsiedztwie, także przy ulicy Gibalskiego?
Co upamiętnia znajdujący się tam pomnik i jakie są dzieje tego miejsca?
Na te i inne pytania dotyczące historii i obyczajowości polskich Żydów odpowiemy sobie w trakcie spaceru po cmentarzu.


Termin:  15 listopada 2015 (niedziela)
Koszt: z Kartą Globtrotera: 5 zł  / pozostałe osoby: 10 zł 

Spotkanie grupy:  przy bramie Cmentarza Żydowskiego, ul. Okopowa 49/51
Dojazd: tramwajami nr 1, 22, 27  i autobusami: 111,180  

UWAGA: Mężczyźni wchodzą na Cmentarz Żydowski w nakryciach głowy (kapelusz, beret, nie musi być to mycka). Kobiet nakrywanie głów nie obowiązuje. Wszystkich natomiast obowiązują ubrania zakrywające ramiona, dekolty i kolana.

 
Zgłoszenia: na spotkaniach Klubu, spacerach warszawskich oraz mailowo
e-mail:  turystyka.poczta@onet.eu 

W zgłoszeniu podaj: imię i nazwisko, numer telefonu, adres e-mail.

 

* * * * * * *

Warszawskie judaica to nie tylko cmentarz żydowski.
Niewiele osób wie zapewne, że Pomnik Bohaterów Getta zbudowano z kamienia sprowadzonego ze szwedzkich kamieniołomów w 1942 r. na pomniki chwały armii hitlerowskiej.

Ogólnie wiadomo, że Kraków ma Kopiec Kościuszki. A czy ktoś słyszał o Kopcu Anielewicza w Warszawie?

Co znaczy słowo Umschlagplatz? Gdzie się mieścił? 

Czy w Warszawie była tylko jedna synagoga? Co z nich dziś zostało? Jak wygląda w środku Synagoga Nożyków i dlaczego tak się nazywa? Czy synagoga to tylko miejsce modlitwy?

Poznając judaica warszawskie nie ograniczymy się tylko do cmentarza i jego najbliższych okolic. Zajmiemy się historią rejonu na pograniczu Muranowa, Żoliborza i Woli, zamieszkałego przez wiele stuleci w znacznej mierze przez ludność żydowską, rejonu który w czasach II wojny światowej znalazł się w obrębie getta warszawskiego. Odkryjemy miejsca znane, ale także i te zapomniane, zagłębimy się bardziej w zagadnienia kultury żydowskiej.

Ale to wszystko to już tematy kolejnych spacerów z cyklu JUDAICA WARSZAWSKIE.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie