Antelope Canyon

Namiary GPS

Upper Antelope Canyon: +36° 51' 45.92", -111° 22' 29.96"

Lower Antelope Canyon: +36° 54' 8.99", -111° 24' 39.43"

            Przeczytałem w folderze reklamowym biura turystycznego że Antelope Canyon (Kanion Antylopy) jest unikalnym w skali światowej, zapierającym dech w piersiach zjawiskiem, bezwzględną koniecznością na liście wycieczkowej każdego, średnio nawet świata ciekawego przdstawiciela Homo Sapiens. Nie byli, autorzy broszury, na tyle naiwni aby wierzyć że ktoś skusi się na wyprawę w te pustynne rejony północnej Arizony bazując jedynie na ich słownych zapewnieniach o unikatowości tego rejonu, poparli więc swe słowa kilkoma zdjęciami. I to, w moim przypadku,  pomijając nawet wątpliwą jakość zamieszczonych fotografii, było punktem zwrotnyn w procesie decyzyjnym.

            Antelope Canyon to ogólna nazwa odnosząca się do dwóch, w niewielkiej odległości od siebie położonych kanionów szczelinowych (ang.: slot canyon) znajdujacych się na terenie rezerwatu Indian Navajo (czyt.: Nawaho) w północno zachodniej Arizonie, kilka kilometrów na wschód od miasteczka Page, przy drodze numer 89.

W języku indian Navajo kaniony mają dwie zupełnie odrębne nazwy, „Tse' bighanilini" co znaczy „miejsce gdzie woda płynie przez skały" i „Hasdestwazi" oznaczające „spiralne łuki skalne". Anglojęzyczni kolonizatorzy, z drugiej strony, nie wysilając się zbytnio, załatwili sprawę jednym terminem dodając tylko tytuł „górny" (Upper) i „dolny" (Lower) do określenia Antelope Canyon.

W późniejszym okresie pojawiła się bardziej finezyjna nomenklatura. Górny kanion otrzymał nazwę „The crack" (szczelina, pęknięcie) a dolny okrzyknięto mianem „The corkscrew" (korkociąg).

Dlaczego termin „Antelope"? Na terenach tych, bowiem, w czasach kiedy pierwsze blade twarze  nieśmiało próbowały integrować się z tubylczą ludnością eliminując ja przy pomocy ołowiu i żelaza, grasowały stada antylop z gatunku widłoroga (pronghorn), nazwa więc nasunęła się automatycznie.

Pozostaje jeszcze kwestia terminologii dotycząca samego zjawiska kanionu szczelinowego. Nazwą tą okreśła się formę geologiczną powstałą w porcesie erozji relatywnie miękkiej skały przez rwącą wodę w czasie tak zwanych powodzi błyskawicznych (ang.: flash flood) wywołanych intensywnymi opadami deszczu w porze monsunowej, charakterystycznych dla terenów pustynnych z gliniastym podłożem utrudniającym wchłanianie wody. Zdecydowana większość kanionów szczelinowych wyżłobiona została w piaskowcu lub skale wapiennej choć mogą występować także w granicie lub bazalcie. Głębokość „slot canyon” jest wielokrotnością jego szerokości. W przypadku Kanionu Antylopy miejscowe przewężenia nie przekraczają jednego metra przy głębokości dochodzącej do 30 metrów.

            Kaniony leżą w granicach rezerwatu szczepu Navajo co oznacza że wstęp możliwy jest tylko z przewodnikiem i po uiszczeniu odpowiedniej opłaty. W przypadku Upper Antelope Canyon bilet kosztuje (maj 2010) $32 w co wliczone jest $6 haraczu za postawienie stopy na ziemi indiańskiej i $26 opłaty za transport rozklekotaną terenówką z centrum miasteczka do stóp kanionu. Pickupy maja ławeczki na skrzyni ładunkowej i zabieraja średnio 10 do 15 pasażerów. Podróż trwa około 15 minut z czego większość trasy to piaszczyste dno szerokiej na kilkadziesiąt metrów, wyschniętej rzeki, które, w czasie wyżej wspomnianych powodzi błyskawicznych, wypełnia się rwącą i spienioną kipielą wodną. Niespodziewanie podróż kończy się przed ścianą skalną rozciągającą się wpoprzek koryta rzeki z kilkumetrowej szerokości szczeliną stanowiącą wejscie do Kanionu Antylopy.

            Odwiedziny w Lower Antelope Canyon równiż wymagają obecności anioła stróża, czyli przewodnika który inkasuje kolejne $20. Jednorazowa opłata $6 wstępu na ziemię indiańską nie jest wymagana jeżeli została już uiszczona w ramach zakupu biletu do Kanionu Górnego. Zwiedzanie zaczyna się przy drewnianym baraku który pełni rolę kasy biletowej i miejsca zbiórek kolejnych wycieczek wyruszających w półgodzinnych odstępach. W przeciwieństwie do Kanionu Górnego, gdzie wędrówka zaczyna się na jego piaszczystym dnie, tutaj krótki spacer po kamienistej ścieżce prowadzi do, zrazu niezbyt dobrze widocznego, wąskiego rozstępu w skale będącego jednocześnie „sufitem" lub raczej górną krawędzią głębokiej na 20 metrów szczeliny skalnej wiodącej na samo dno kanionu.

Antelope Canyon otwarto oficjalnie w 1997 roku, kiedy to indianie ze szczepu Navajo, na walnym zebraniu połączonym z paleniem dużej ilości ziół poprawiających zdolności percepcji i myślenia perspektywicznego wpadli na pomysł wykorzystania tego swoistego geologicznego skarbu znajdującego się na trenie ich rezerwatu do reperacji  budżetu i udostępnili go bladym twarzom do zwiedzania.  

Na początku zejście do kanionu było prymitywne, składało się z systemu prostych drewnianych drabinek skleconych naprędce i nie przytwierdzonych do skalnych ścian. Miało to tragiczne konsekwencje gdyż jeszcze tego samego roku 11-stu turystów zginęło w kipieli wodnej na dnie kanionu w czasie gwałtownej powodzi błyskawicznej. Droga ucieczki została im odcięta kiedy woda z impetem zmiotła owe drabinki i roztrzaskała je o otaczające skały. W konsekwencji zainstalowano system metalowych drabin i schodów skutecznie przytwierdzonych do podłoża, ułatwiających bezpieczną penterację kanionu i ewakuację w chwili zagrożenia.

            Na północ od miasteczka Page znajduje sie Glen Canyon Dam, druga co do wielkości, po Hoover Dam, tama i hydroelektrownia zbudowana na rzece Kolorado. Projekt rozpoczęto w 1956 roku a zakończono w 1966 roku zużywając do budowy wysokiej na 216 metrów tamy  około 5-ciu milionów metrów sześciennych betonu. Sztuczne jezioro utworzone w ten sposób wypełniało się wodą prze 17 lat by w końcu otrzymać oficjalnie nazwę Lake Powell.

            Kolejna atrakcją tego regionu wartą krótkiego marszu, około 1.2 kilometra, licząc od parkingu do krawędzi urwiska, jest Horseshoe Bend (meander podkowy) nazwany tak, przypuszczam, ze względu na charakterystyczny kształt przypominający...końską podkowę. Znajduje się on przy międzystanowej drodze numer 89 (U.S. Route 89) około sześciu kilometrów na południe od Page.