Wędrujący Premier czyli perypetie z pomnikiem Paderewskiego

Piotr Kowalczyk
05.11.2015

Przez główną bramę prowadzącą do Parku Ujazdowskiego widać pokaźnych rozmiarów posąg siedzącego na fotelu człowieka. Gdy podejdziemy bliżej zobaczymy napis: Ignacy Paderewski. Historia tej rzeźby jest dość osobliwa, a w swych perypetiach pomnik premiera - kompozytora i pianisty nie ustępuje dziejom pomnika innego sławnego na cały świat polskiego muzyka - Fryderyka Chopina, stojącego zresztą nieopodal - w Parku Łazienkowskim. A losy powojenne - to już prawdziwa epopeja.
Kłopoty z Paderewskim (mowa rzecz jasna o posągu) zaczęły się już z chwilą jego planowanego odsłonięcia. Miało ono nastąpić 31 sierpnia 1939 roku. Pomnik stał już gotów do uroczystości w parku Skaryszewskim, zwanym wtedy Parkiem Paderewskiego - ale na granicach naszego Państwa stanęły wówczas niemieckie wojska.
Właściciel odlewni, Czesław Chojnowski, zdemontował pomnik i zakopał go w ogrodzie swojego domu. Po wyzwoleniu Paderewski stanął początkowo (czy raczej zasiadł - zważywszy na kształt rzeźby) przed odlewnią na ul. Solec, w podwórzu domu 87. Potem przetransportowano go do willi Zygmunta Jeznackiego na Mokotowie, a później na Bródno.
W 1956 r. władze przejęły pomnik z rąk prywatnych. Umieszczono go najpierw w podziemiach Muzeum Historycznego m. st. Warszawy, a następnie przewieziono do spółdzielni "Brąz Dekoracyjny".
W 30 rocznicę śmierci Paderewskiego, w 1971 roku, postanowiono ustawić pomnik w miejscu publicznym. Rzeźba trafiła do Muzeum Narodowego i stanęła tam na dziedzińcu wewnętrznym. W 1978 roku pomnik Paderewskiego opuścił wreszcie mury muzeum i trafił na ulice stolicy, w bardziej widoczne miejsce - dzięki staraniom Jerzego Waldorffa posąg przeniesiono na ulicę Okólnik, w sąsiedztwo Pałacu Ostrogskich. Tam odsłonięto go publicznie po raz pierwszy: 16.XI.1978 roku. Po kolejnych 7 latach zdecydowano ustawić pomnik w bardziej reprezentacyjnym punkcie miasta. W czerwcu 1985 roku nastąpiło przeniesienie Premiera na główny dziedziniec Parku Ujazdowskiego, przy głównej bramie wejściowej, gdzie stoi do dziś.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie