Szkolne kąpiele w dawnej Warszawie

CZYSTA DZIATWA WARSZAWY POCZĄTKU XX W.

W upalne dni częściej mamy ochotę na kąpiel. Choćby nawet tylko we własnej łazience. Nic prostszego, prysznic, wanna. Ale nie zawsze było to takie proste.
Na początku XX w. większość mieszkań w Warszawie nie miała ani bieżącej wody ani kanalizacji. Kąpiel była luksusem. Aby jej zażyć, chadzało się do łaźni miejskiej, oczywiście płatnej. Nie wszystkich, rzecz jasna, było na to stać. Problemem stawała się kwestia higieny dzieci biedniejszych rodzin. Problemem na tyle dużym, że postanowiono temu zaradzić.
Oto jaką akcję  zorganizowały ówczesne szkoły.
Przy wsparciu przemysłowców - filantropów, właścicieli nowopowstających, nowoczesnych na owe czasy, zakładów przemysłowych wyposażonych w łaźnie dla pracowników, Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności organizowało Akcję Kąpieli Szkół. Utworzono nawet specjalny Wydział Kąpieli Ludowych.
Co ciekawe wiele takich obiektów mieściło się w obrębie przemysłowej Woli. Uczniaki żażywały więc kąpieli w Zakładach Metalowych Hantkego - w fabryce przy ulicy Twardej 70, w Zakładach Mechanicznych Bormana i Szwede na Kolejowej, przy fabryce pomp Rohna i Zielińskiego w Alejach Jerozolimskich 117. Dzieci ze szkoły przy ulicy Złotej 60 korzystały z urządzeń kąpielowych w Fabryce Maszyn i Odlewów u Orthweina i Karasińskiego przy ulicy Złotej 68-70. 
Zdjęcia pochodzą z roku 1906. Zaczerpnięte zostały ze strony Cyfrowe Archiwum Woli  ( http://archiwumwoli.waw.pl ), które pozyskało je z Biblioteki Lekarskiej, z teki dr Józefa Tchórzewskiego, jednego ze współorganizatorów akcji.
Ciekawostką jest obiekt, w którym wykonano pierwsze z poniższych zdjęć, przedstawiające kąpiel dzieci w wannach, widoczny też na dwóch kolejnych zdjęciach (zdj. nr 3 - współczesne).
>Budynek ów wzniesiono przy Litewskiej 16 w latach 1902-1903 z funduszy barona Leona Lenvala (vel Löwensteina).Zaprojektowany został przez architektów Karola Jankowskiego, Franciszka Lilpopa. Następnie baron ofiarował go Warszawskiemu Towarzystwu Higieny z przeznaczeniem na Instytut Higieny Dziecięcej.
>W latach 1930-1932 został przebudowany według projektu Romualda Millera.
>Ponownie zmienił swój kształt w latach 1945-49, gdy został rozbudowany według projektu Jana Redy. Powstało nowe skrzydło wzdłuż Marszałkowskiej, przyłączono do kompleksu budynek przy Litewskiej 14.
>Obiekt przetrwał w swej funkcji do czasów II wojny. Po wojnie nadal służy zdrowiu dzieci.
>Ostatnia rozbudowa kompleksu odbyła się około roku 1960.Obecnie w budynkach mieści się Dziecięcy Szpital Kliniczny.

Jak widać na załączonych zdjęciach, zapotrzebowanie było duże. Szkolniaki tłumnie ustawiały się w kolejce po czystość. Sądząc po zupełnie współczesnych relacjach nauczycieli i wychowawców kolonijnych w niejednej szkole przydałoby się obecnie zorganizować taką akcję.