SULEJÓWEK. Milusin Marszałka Piłsudskiego

Józef Piłsudski opuścił dom rodzinny w wieku 18 lat. Własnego domu dorobił się dopiero po 36 latach. Żona Marszałka - pani Aleksandra kupiła dwie działki w podwarszawskim Sulejówku. Pierwszy dom Piłsudskich był drewnianym "letniakiem". Na bardziej wystawny Marszałka nie było stać, gdyż jego państwowe uposażenie było dosyć skromne. Ów dom, nazywany później przez Piłsudskich "Drewniakiem", nadal, choć już mocno zniszczony, stoi na posesji. 
>Na sąsiedniej działce z żołnierskich składek żołnierze pobudowali dar dla Marszałka - dworek zaprojektowany przez Kazimierza Skórewicza -"Milusin" - w popularnym wówczas "dworkowym" stylu. W latach 1923-1926 Piłsudski mieszkał tu na stałe z rodziną, tu pisał książki i prowadził dysputy polityczne z sąsiadem - pierwszym premierem niepodległej Rzeczypospolitej, Jędrzejem Moraczewskim. Po śmierci Józefa Piłsudskiego (12 maja 1935 r.) wdowa i córki Marszałka opuściły Sulejówek. Dworek odwiedzała szkolna młodzież i wycieczki oficerów.
>W czasie okupacji niemieckiej okolica "Milusina" znalazła się w obrębie tajnego ośrodka Abwehry, gdzie szkolono agentów przerzucanych do pracy wywiadowczej w ZSRR.
>Wyposażenie dworku przetrwało wojnę prawie nietknięte. Zniknęło w 1947 r. Później na teren dworku zakazano wstępu. Do połowy lat 50. XX w. budynkiem administrowała ambasada ZSRR. Po roku 1956 w dworku działało przedszkole.
>W 2000 r. obiekt przekazano Fundacji Rodziny Józefa Piłsudskiego. Przedszkole przeniesiono do nowego budynku, "Milusin" poddano remontowi i od kilku lat dworek Marszałka można zwiedzać. Zgromadzono tu nieliczne jeszcze oryginalne meble, sprzęty i przedmioty osobiste. W saloniku umieszczono dużych rozmiarów głowę Józefa Piłsudskiego - fragment pomnika autorstwa Alfonsa Karnego odsłoniętego w 1936 r. w kresowym Brasławiu. Brak eksponatów uzupełniono licznymi planszami z informacjami i zdjęciami archiwalnymi. Zwiedzanie urozmaica też projekcja filmu wspomnieniowego.
>Prawie od progu spotykamy się tam z Rodziną Piłsudskich, a powita nas żona Marszałka - Pani Aleksandra.
>Oczywiście jest to powitanie wirtualne, gdyż rzeczywiste nie byłoby niestety możliwe. Organizatorzy eskpozycji w willi Milusin wpadli na wspaniały pomysł: niedostatek materialnych eksponatów uzupełniono filmami o Józefie Piłsudskim, Jego Rodzinie i dworku Milusin. Narratorką tej filmowej opowieści jest właśnie Aleksandra Piłsudska.
>Dworek usytuowany jest w centralnej części posesji. Otocza go spory park, nazywany niegdyś przez Piłsudskich "Puszczą Milusińską". Na terenie parku, kilkadziesiąt metrów od Milusina, pozostał dawny "Drewniak", obecny jego stan nie umożliwia, by udostępnić go zwiedzającym. W Puszczy Milusińskiej zrekonstruowano dawną pasiekę. Ustawiono też kilka tablic z informacją o Sulejówku, Milusinie, Puszczy Milusińskiej, o dworku i jego przedwojennych mieszkańcach i ch codziennych zwyczajach.
>W sąsiedztwie zabytkowego dworku powstać ma duże Muzeum Marszałka Piłsudskiego. Jego otwarcie planowane jest w 2017 r.
>Nieopodal dworku , bezpośrednio przy ulicy Józefa Piłsudskiego, usytuowano pomnik Marszałka z córkami. Pomnik stanął na Skwerze Niepodległości, na tyłach willi "Milusin", już za ogrodzeniem "Puszczy Milusińskiej", w której Józef Piłsudski mieszkał przez trzy lata (1923-26), gdy przejściowo wycofał się z życia publicznego.
>Autorem pomnika jest rzeźbiarz z Krakowa Karol Badyna - profesor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie  (mający na swoim koncie m.in. pięć pomników Jana Karskiego - w Waszyngtonie, Nowym Jorku, Tel Awiwie, Łodzi i Kielcach; ostatnio wyrzeźbił Chopina dla Singapuru). Kierowany przez burmistrza Sulejówka, Waldemara Chachulskiego, Miejski Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa wybrał projekt Badyny w konkursie otwartym.
>Swój projekt pomnika Józefa Piłsudskiego dla Sulejówka rzeźbiarz zatytułował: "Lekcja historii". Marszałek w galowym mundurze, siedzi w fotelu opierając się na paradnej szabli. Z boku na sofie siedzi młodsza córka Piłsudskiego Jadwiga z samolotem-zabawką z rękach (gdy dorosła, została pilotem, w czasie II wojny w Anglii w jednostce lotniczej). Obok niej jest puste miejsce, aby każdy, kto chce, mógł się dosiąść. Przy sofie stoi starsza córka Marszałka, Wanda, i trzyma lalkę (Wanda swą drogę zyciową i zawodową związała z medycyną).
>Pomnik powstał w całości ze składek mieszkańców i wpłat od sponsorów, wśród których jest Kancelaria Prezydenta RP. Jego koszt wyniósł około 200 tys. zł. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło 13 czerwca 2010 r. o godz.17.00.
>Pomnikowi Marszałka z córkami towarzyszy na Skwerze Niepodległości pomnik-obelisk poświęcony twórcom Niepodległej Rzeczypospolitej w roku 1918. Kopiec Współtwórców Niepodległości, ze stojącym nań głazem, początkowo był centralnym elementem skweru. Napis na kamieniu głosi: "Józef Piłsudski i współtwórcy niepodległości: Jędrzej Moraczewski, Ignacy Paderewski, Stanisław Grabski, Maciej Rataj Umiłowali Sulejówek. Wdzięczni mieszkańcy 1918-1988". >Gdy w roku 2009 roku zapadła decyzja o postawieniu na skwerze pomnika Marszałka  kopiec został przesunięty.

>Zainteresowanych tematem zapraszamy do Sulejówka 15 marca (w niedzielę) z Klubem Globtrotera.
Szczegóły - tutaj >>>
MILUSIN - czyli z wizytą u Marszałka w Sulejówku