Kozłówka - klejnot Lubelszczyzny

Maciej Piwowski
05.11.2015

35 km na północ od Lublina, 9 km od Lubartowa i niecały kilometr od wsi Kamionka leży niewielka wioska Kozłówka. I pewnie mało komu byłaby znana, gbyby nie fakt, że rozsławił ją na całą Polskę (i nie tylko) obiekt uhonorowany w 2007 roku przez Prezydenta RP prestiżowym tytułem POMNIKA HISTORII - wspaniały XVIII-wieczny reprezentacyjny kompleks pałacowo-parkowy. Historia obiektu wiąże się z dwoma znakomitymi nazwiskami możnych rodów arystokratycznych - Bielińskich i Zamoyskich.

Wybudowany został w latach 1736 - 1742 przez wojewodę chełmińskiego Michała Bielińskiego, najprawdopodobniej według projektu sławnego architekta Józefa Fontany.
Czasy swej największej świetności pałac osiągnął za I ordynata, hrabiego Konstantego Zamoyskiego (1846-1923). Z tego też okresu pochodzi większość eksponatów oraz zachowany, głównie barokowy, wystrój wnętrz.
Po roku 1944 zespół pałacowo-parkowy w Kozłówce stał się własnością Państwa Polskiego. Początkowo pełnił funkcję składnicy muzealnej Ministerstwa Kultury i Sztuki. Do krajowego rejestru zabytków kompleks w Kozłówce wpisany został 16 czerwca 1970 r. Od 1979 roku istnieje tu ogólnodostępne muzeum, a od roku 1992 w pałacu mieści się Muzeum Zamoyskich.
Pałac w Kozłówce zaskakuje i zachwyca bogatą kolekcją mebli, malarstwa, rzeźb i rzemiosła artystycznego z XVIII, XIX i początku XX wieku.
W bogactwie ekspozycji i walorach całości kompleksu Kozłówka może śmiało konkurować z takimi sławami wśród zabytków polskich jak Wawel, Wilanów, Wersal. Może się też z powodzeniem mierzyć z europejskimi historycznymi obiektami reprezentacyjnymi, takimi jak np. zamki nad Loarą. Ta najlepiej obecnie zachowana w Polsce rezydencja arystokratyczna wyróżnia się autentycznością architektury, wystroju i eskponatów, a także dbałością o zachowanie dawnego wyglądu zarówno pałacu jak też otaczającego parku.
W głównym obiekcie kompleksu - pałacu urządzono Muzeum Zamoyskich. Nie jest to jednak jedyna atrakcja kompleksu w Kozłówce. Po sąsiedzku obejrzeć można powozownię. Po drugiej stronie dziedzińca , w dawnych zabudowaniach gospodarczych urządzono jedyną w Polsce Galerię Sztuki Socrealizmu, prezentującą ok. 1600 eksponatów: rzeźb, rysunków, obrazów, grafik i plakatów.  W przylegającym parku ustawiono wykonane w manierze socrealistycznej pomniki m.in. Bolesława Bieruta, Juliana Marchlewskiego, a także przeniesiony z Poronina pomnik Włodzimierza Ilicza Lenina.
Od stronu ogrodu do murów pałacu przylega wysoka kaplica z nagrobkiem księżnej Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej, wzorowana na kaplicy pałacu królewskiego w Wersalu.
W oficynie zamkowej, po stronie powozowni, zorganizowano galerię, w której mają miejsce wystawy czasowe.
Park pałacowy - jak przystało na barokową rezydencję dzieli się na ogród francuski, bliżej pałacu i park romatyczny w dalszych rejonach kompleksu.
Część parku za Galerią Socrealizmu i zabudowaniami gospodarczymi zajmuje ogród różany, który szczególnie pięknie prezentuje się w czerwcu.
Wstęp do obiektów muzealnych jest płatny, można wybrać które z muzeów chcemy obejrzeć, można też zakupić karnet na wszystkie. W roku 2015 karnet ma kosztować 30 zł, są też oczywiście zniżki dla młodzieży. Pałac zwiedza się tylko z przewodnikiem, przy czym wejścia są dość często. Zwiedzanie trwa ok. 50 minut i obejmuje także kaplicę zamkową. Kaplica dostępna jest do zwiedzania także bezpłatnie i bez przewodnika, w godzinach otwarcia Muzeum. Pozostałe obiekty przewidziane są do zwiedzania indywidualnego, bez ograniczeń czasowych. Wstęp wolny do obiektów muzealnych w roku 2015 zaplanowano na środy, obowiązują jednak limity zwiedzania, tak jak w dni płatne.
Park otwarty jest do zmierzchu i ogólnodostępny, bez opłat.
Wizytę w Kozłówce warto jednak wcześniej zaplanować, by na miejscu nie doznać rozczarowania. Obiekt nie jest bowiem dostępny w miesiącach zimowych. W roku 2015 Muzeum w Kozłówce będzie otwarte dla zwiedzających od 20 marca do 29 listopada, od wtorku do niedzieli, zawsze w godzinach: 10.00 - 15.00, a latem do 17.00. Ponadto, ze względów konserwatorskich obowiązują dzienne limity zwiedzających, co powoduje, że w sezonie letnim może brakować biletów wstępu do pałacu, który zwiedza się w grupach 25-osobowych. 

Zadbano też o stronę praktyczną, istotną dla turystów. W bezpośrednim sąsiedztwie rezydencji można zaparkować samochody i autokary. Kilkadziesiąt metrów od ogrodu różanego znajduje się duża restauracja samoobsługowa, przystosowana do obsługi dużej ilości turystów. Wybór dań jest spory, a ceny nie odstraszają. Nie zapomniano też oczywiście o pamiątkach. Kiosk z pocztówkami, albumami i innymi wydawnictwami o Kozłówce  oraz drobnymi upominkami ulokowano w pawilonie przy wejściu na teren rezydencji.

W sąsiedztwie rezydencji rozciąga się rozległy Kozłowiecki Park Krajobrazowy,  utworzony w 1990 roku na morenowej Wysoczyźnie Lubartowskiej, uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej.
Tym, których interesują informacje bardziej szczegółowe polecamy stronę oficjalną muzeum: www.muzeumzamoyskich.pl.

Więcej zdjęć - w FOTOGALERII POLSKA >>> 

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie