NIEZNANA WARSZAWSKA PRAGA. STARA PRAGA - NADWIŚLAŃSKIE POCZĄTKI

Krzysztof Jagielski
23.11.2015

STARA PRAGA

Początki osadnictwa na prawym brzegu Wisły sięgają XI w. Niegdyś osada Praga rociągała się wzdłuż Wisły od dzisiejszej Trasy W-Z aż do obecnego Mostu Gdańskiego, czyli zajmowała - między innymi ... tereny dzisiejszego ZOO.

W roku 1648 osada Praga otrzymała od króla Władysława IV prawa miejskie i pozostała miastem aż do 1791r., kiedy to została włączona do Warszawy.

Współczesny mieszkaniec Warszawy myśląc o Pradze kojarzy przede wszystkim niżej wymienionego miejsca.

Park Praski
Niegdyś zwany był Parkiem Aleksandryjskim, a swoją nazwę zawdzięczał... carowi Aleksandrowi. Największą przestrzeń zajmował za czasów Sokratesa Starynkiewicza i liczył sobie wówczas ponad 30 ha ( obecnie nieco ponad 19 ha). W 1927 roku wykrojono z niego kilkanaście hektarów, na których  rok później powstało warszawskie ZOO. Początkowo pokazywano tam zaledwie 500 osobników zwierzęcych, dziś można podziwiać ich ponad 3 tysiące, z czego tylko samych ryb jest 1062 sztuki, a ptaków aż 198 gatunków.

Kościół Św. Floriana
Charakterystyczna neogotycka sylwetka góruje nad otaczającymi budynkami. Jego twórca, znany architekt warszawski – Józef Pius Dziekoński uważał ten kościół za swoje największe dzieło. Niegdyś wieże tego kościoła były jeszcze wyższe.

Pomnik ks. Skorupki
Księdza Skorupkę uhonorowano pomnikiem właśnie w tym miejscu, gdyż nieopodal stąd - spod dzisiejszego Liceum Władysława IV, wyruszyła warszawska młodzież ze swym kapelanem - księdzem skorupką w bój pod Ossowem. Projektodawcą  pomnika, usytuowanego przed głównym wejściem do kościoła św. Floriana, był honorowy obywatel stolicy - arcybiskup Głódź, któremu Warszawa zawdzięcza także przesympatyczny

Pomnik Kapeli Podwórkowej
Spiżowe postacie  kapeli praskiej, stoją wprost  na chodniku, nieopodal kościoła św.Floriana. Twórcą pomnika był znany rzeźbiarz Andrzej Renes, który jest także autorem pomnika ks. Skorupki, a także pomnika Kardynała Wyszyńskiego (przed kościołem wizytek).

Cerkiew Św. Marii Magdaleny Równej Apostołom
Od XIX w. wpisała się na stałe w krajobraz Pragi. Konsekrowano ją w 1867 roku, a część wyposażenia sprowadzono z Rosji - były to dary cerkwi moskiewskich i petersburskich.
Ale cerkiew, jej historia i architektura, a także dzieje i zagadnienia prawosławia w Polsce -  to już tematy  na oddzielny spacerek.

Ale wszystkie wymienione wyżej obiekty nie są najstarszymi miejscami Starej Pragi. Wprawdzie ze średniowiecznyc

h początków nic nie pozostało, jednak trochę śladów późniejszej historii jeszcze można się doszukać.
To między innymi:
- gmach Komory Wodnej przy brzegu Wisły, w rejonie dawnego łyżwowego Mostu Ponińskiego (obecnie Urząd Stanu Cywilnego);
- budynek schroniska dla weteranów powstania styczniowego przy zbiegu ulic Kłopotowskiego (obecnie budynek należy do Kurii);
- praska Synagoga, a raczej miejsce, w którym stała;
- przedwojenny dom kultury dla żydowskiej młodzieży (obecnie Teatr Baj);
- wspomnienie Romana Wilhelmiego i kina Praha (obecnie Nove Kino Praha);
- sławne, istniejące do dziś,  liceum Władysława IV.

Od niedawna historię Starej Pragi można też poznawać w Muzeum Warszawskiej Pragi przy ul. Targowej.

Aktywnie zaś, spędzając przy tym ciekawie czas, można Starą Pragę poznawać na spacerach z przewodnikiem, organizowanych przez KLUB GLOBTROTERA.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie