CMENTARZ ŻOŁNIERZY WŁOSKICH na warszawskich Bielanach

Marek Szydełko
23.11.2015

Niewielki skrawek Italii na polskiej ziemi. Jeden z najmniejszych, a jednocześnie bez wątpienia najbardziej zadbanych cmentarzy warszawskich. Jego powierzchnia to zaledwie 0,8 ha. 

Założono go w 1926 roku. Cmentarz został zaprojektowany przez Biuro Techniczne Komisariatu Głównego ds. Cmentarzy Wojskowych w Rzymie. Realizacja projektu odbyła się na koszt rządu Włoch. Z Włoch dostarczono kamienie nagrobne oraz elementy ogrodzenia. Projekt utrzymany jest w monumentalnym stylu czasów Mussoliniego.  Pierwotnie pochowano tu 898 żołnierzy włoskich, pojmanych przez wojska niemieckie podczas I wojny światowej, zmarłych w obozach jenieckich na terenie Polski. Po drugiej wojnie, w latach 1957-1967, złożono na cmentarzu prochy 1415 Włochów, którzy zginęli lub zmarli w obozach jenieckich i w obozach koncentracyjnych na terenach Polski w czasie II wojny światowej. 

Na końcu głównej alei umieszczono na postumencie ołtarz z krzyżem. Jego tło stanowi mur z wyrytymi nazwami miejscowości, z których ekshumowano ciała poległych i pomordowanych Włochów. Poniżej usytuowano katakumby, do których prowadzą umieszczone po bokach schodki. W połowie głównej alei znajduje się tablica pamiątkowa ku czci szcześciu włoskich generałów włoskuch zamordowanych przez oddziały SS 28 stycznia 1945 r.  w Kuźnicy Żelichowskiej (obecnie województwo wielkopolskie).

W 1970 roku cmentarz wyremontowano. Zastąpiono wówczas monumentalną bramę z piaskowca kuta furtą z żelaza. Ogrodzenie zdobią kute w żelazie gałęzie wawrzynu i panoplia - tarcze legionów rzymskich.

Cmentarz znajduje się na Bielanach przy ulicy Marymonckiej 40, na obrzeżu Lasu Bielańskiego, na wprost osiedla Wrzeciono.Obecnie ma status wojennego cmentarza zamkniętego, czyli nie odbywają się na nim dalsze pochówki. Cmentarzem opiekuje się Ambasada Włoska. 

Cmentarz jest dostępny do zwiedzania, otwarty codziennie, zazwyczaj w godz. 10.00 -17.00 (zimą krócej).


Więcej zdjęć - w FOTOGALERII (w dziale POLSKA)  >>>

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie